Juan Martin Monte Casablanca groeide op in Argentinië, waar hij al snel in aanraking kwam met fotografie en genderpolitiek. Samen met beeldhouwer Marc Janssens stelt hij zijn eerste expositie in België voor in DeRUIMTE te Turnhout.
Reeds als kind gebruikte Monte Casablanca fotografie als persoonlijk emotioneel en intellectueel expressiekanaal. Door te werken met een analoge camera kan hij bewust interageren met zijn omgeving en op die manier zijn verhaal vertellen.
Monte Casablanca’s huidige expositie bestaat grotendeels uit portretten die hij de voorbije 15 jaar in Nicaragua nam. Nochtans figureert ook architectuur de laatste jaren prominent in zijn werk. Deze evolutie wijt hij zelf aan zijn verhuis van Latijns-Amerika naar België, waardoor de nadruk op het geografische en ruimtelijke groter werd.
Desalniettemin raken de gezichtsuitdrukkingen van de Nicaraguaanse koffieplukker, de lokale vissers of een jonge bokser harder en directer dan het kille, Belgische landschap met zijn oude architectuur. De taalbarrière en onbekende sociale gewoonten duwden Monte Casablanca verder in de studie van architectuur dan die van de plaatselijke bevolking. Zijn collectie is dan ook een eerlijke weerspiegeling van overweldiging, vervreemding en verwondering ten opzichte van een radicaal nieuwe omgeving.
Toch ontbreekt het intermenselijke accent allerminst. De vrouwen en meisjes in Monte Casablanca’s fotos provoceren en inviteren de kijker tot inkeer en conversatie. Hier vertrekt hij vanuit een sterk persoonlijk geloof dat de vrouw nog te vaak als schoonheidsobject wordt geportretteerd, eerder dan chronisch slachtoffer van diepgewortelde ellende en ongelijkwaardigheid. Gemediatiseerde afbeeldingen van vrouwen zetten aan tot kopen en zelden tot nadenken. Monte Casablanca daarentegen portretteert vrouwen als echte mensen en toont de diepgang van hun bestaan. Zijn modellen zijn gevarieerd: oud, jong, wild, passief, sterk en fragiel.
In één foto staart een jonge Belgische ballerina, verloren in gedachten, in de verte. Ze ziet er uit als een professionele danseres, maar haar gedachten dwalen elders. Is ze ongelukkig of gewoon afgeleid? Verkeert ze in pijn of wacht ze eenvoudigweg tot de les of recital begint? Monte Casablanca houdt deze vragen open. Een kind vertelde me dat deze ballerina er uit ziet alsof ze gepest werd. Ik zie net sterkte en zelfreflectie in haar blik. Elke kijker vindt een ander verhaal.
In een volledig andere foto kijkt een vrouwelijke bokser je aan in een defensieve pose, met de handschoenen voor het gezicht. Waarom staat ze klaar om vechten? Is ze boos of bang? Je wil haar verhaal kennen wanneer je diep in haar ogen kijkt. We zien enkel de manier waarop ze in de camera tuurt, en kunnen alleen speculeren over haar context en levensverhaal.
Kortom, Monte Casablanca prikkelt je interesse, legt een stukje van een moment vast en laat je delen van het verhaal verzinnen.
Een interessant weetje over deze expositie is de techniek die gebruikt werd bij het printen van de foto’s. Monte Casablanca ontwikkelde de foto’s met zeefdruktechnieken en experimenteerde met printmachines van deRUIMTE. Een team van vrijwilligers van over de hele wereld, die 3 of 4 verschillende talen spraken, hebben gedurende enkele maanden verschillende methodes gebruikt en getest. Het eindresultaat is prachtig en rijkelijk gedetailleerd. Vanop een afstand ervaar je het onderwerp in zijn totaliteit, terwijl van dichterbij pas opvalt hoe de foto bestaat uit kleine cirkels. Het is verfrissend om foto’s zo rauw en authentiek te kunnen ervaren in tijden van Photoshop Airbrush & LaserJet druktechnieken.
De tentoonstelling loopt tot 30 december in de studio van deRUIMTE, Otterstraat 23, 2300 Turnhout. Voor openingsuren, zie website.
Generational women, a photography exhibition by Juan Martin Monte Casablanca
Juan Martin Monte Casablanca grew up in Argentina immersed in photography and feminism. DeRUIMTE gallery in Turnhout plays host to his first exhibition in Belgium, alongside works by sculptor Marc Janssens.
For Monte, photography is a language he learned as a child, one he uses to express emotion. His analog cameras allow him to tell a story and to consciously engage with his surroundings. This body of work consists largely of portraits from his 15 years in Nicaragua, although architecture has featured in recent years. This switch is an expression of his transition between Latin America and Belgium, his interpretation of this journey. The facial geography of the Nicaraguan coffee picker, fisherman, young boxer, giving way to the physical landscape of Belgian’s cold, hard, old architecture. The language barrier and alien social customs made it easier for Monte to find himself in architecture than people. Rather than a depiction of his surroundings, these buildings are a statement of overwhelmedness at his situation.
The women and girls in Monte’s photographs challenge you to a conversation. He feels that women are too often portrayed as a thing of beauty or a victim of misery. Images of women, used commercially, either to ask for help or sell something. Monte portrays women as real people, showing the depth of their existence. His subjects are varied, old, young, wild, passive, strong and fragile.
In one piece, a young Belgian ballerina, lost in thought, stares into the distance. She has the role of a performer, but her mind is elsewhere. Is she unhappy or just distracted? Did something bad happen or is she waiting for the class to begin? Monte leaves these questions open. A child told me this ballerina looked like she had been bullied. I see strength and self-reflection in her gaze. The heart of each photograph changes, depending on the viewer.
In stark contrast, a boxer stares you down from a defensive stance, gloves up. What is she ready to fight for? Is she scared or furious? Looking deep into her eyes, you want to know her story. But all we have is the way she engages the camera, and we are left to think about how she engages with people around her. Monte prickles your interest, capturing a glimpse of one moment and letting you imagine the story.
A fascinating aspect of this exhibition is the technique used to print the photographs. Monte developed this using serigraphy and experimenting with printing machines in deRUIMTE art space. Working with a team of volunteers from around the world, communicating in 3 or 4 different languages, they researched and tested various methods over a few months. The final prints are stunning in their complexity. From a distance you experience the subject of the photograph, take a closer look and you see the image is made up of tiny circles. It is refreshing to experience prints so raw and physical, in this age of Photoshop polish and LaserJet prints.
The exhibition runs until the 30th of December at deRUIMTE gallery and studio, Otterstraat 23, 2300 Turnhout. For opening hours, check their website.
Seriously hilary 